Kua oti ngā mahi mō te tau i te iwa marama noa iho

News

Kua oti ngā mahi mō te tau i te iwa marama noa iho

Kohitātea 6, 2021 | 9 min read

Me pēhea e tutuki ai ngā mahi mō te tau i roto i ngā marama e iwa? Pātai ki Te Pūkenga! Mai i te whakatūhanga i te 1 o Aperira 2020, e iwa marama noa iho ki mua, inā te nui o ngā mahi kua tutuki, ā, he nui kē atu anō ngā mahi kei te haere mai.

Inā te nui o ngā taumata kua taea i roto i Te Pūkenga mai i te whakatūhanga i te 1 o Aperira 2020. Anō neke noa atu i te iwa marama tērā kua hipa i te wā i whakatūria ai tā mātou tari mariko i te wā o rāhui Taumata 4, me te aha kāore anō i whai ingoa tūturu. He roa tonu te ara kua takahia.

Anei ētahi o ngā mea whakahirahira:

Mai i runga – te aro nui ki te aratakinga me te kaitiakitanga

Nō te 1 o Aperira i whakahaeretia ai te hui tuatahi a tō mātou Kaunihera mā Zoom. He mea arataki e Heamana Murray Strong, ā, ko te mahi tuatahi hei hinonga Karauna ko te tohu i te whakatūhanga, ngā mahi me te Tūtohinga o te New Zealand Institute of Skills and Technology. Rua wiki atu, ka tū ngā hui o ngā poari āpitihanga hou 16, ā, ka tae atu hoki he mema o te Kaunihera.

Nō te 6 o Hūrae, ka pōwhiritia te Kaiwhakahere Mātāmua tuatahi a Stephen Town i te marae o Te Kōpū Mānia o Kirikiriroa i Wintec, i te tāone nui o Kirikiriroa anō. I whakamihi a te Heamana Kaunihera a Murray Strong i a Chris Collins CE o EIT mōna i kawe i ngā mahi a te CE mō te toru marama o mua iho i te tīmatanga o Stephen.

Waihoki, mai i Hepetema ki Noema, ka whakatauhia e Stephen tana tīma kaiarataki, ā, ka tū te pōwhiri ki a rātou tahi. Kei Kirikiriroa i te taha o Stephen, ko ngā kaiwhakahaere mātāmuri (DCE) ko Dr Angela Beaton, koia kei te arataki i te Tukunga me te Pūmātauranga; ko Merran Davis, e ārahi ana i te Whakaumutanga me te Whakawhitinga; ko Tania Winslade, e ārahi ana te Haerenga me te Wheako Ākonga; ko Vaughan Payne hoki, ko ia kei te ārahi i Ngā Mahi Whakahaere. Ko DCE Ana Morrison hoki tērā e ārahi ana i Ngā Hononga me te Ōritetanga, ā, ka taka a Ana i waenga i Rotorua me Kirikiriroa, me DCE Warwick Quinn e ārahi ana i te Haerenga me te Wheako Kaitukumahi mai i Te Whanganui-a-Tara.

Kua awhi te tīma kaiarataki i te wairua o te rakahinonga tērā ka hua ake i te mahi i rō wharau iti, arā i riro nā rae poto, nā te pakihiwi tonu i tutuki ai te mahi, i tere whakamua ai te waka, te whakatau i ngā mātātaki o tēnei rā, kia takatū hoki ki te whakatinana i te kupu taurangi, kia hua mai te pūnaha mātauranga ahumahinga, whakahonohono, mauroa tonu, e noho nei ko te ākonga te pūtake, e tuku huanga ōrite mō te Māori.

Kātahi, ka whai tari matua, ingoa tūturu hoki!

Nō Hune 2020, ka whakapūmautia ai te wāhi mō tā mātou tari matua, ā, nō te marama o Akuhata ka neke mātou ki Wintec Whare, ā, kotahi tau tērā kua hipa mai i te wā i pānuitia ai e te Minita Mātauranga, Hon Chris Hipkins ngā whakatau a te Whakahoutanga o te Mātauranga Ahumahinga i te 1 o Akuhata 2019.

I te 29 o Hepetema 2020, ka pānuitia e Minita Hipkins anō, tā mātou ingoa tūturu, ‘ingoa mō ake tonu’ hoki i tētahi tūāhua i Wintec Whare i mātakitakihia e ngā kaimahi, ngā ākonga, ngā kaitukumahi, e ngā mana nui hoki, me te ū tonu ki ngā tikanga o te KORONA Taumata 1.

Ngā mahi nui o te wā

I ngā marama whakamutunga o te tau nei, me kī, ka tau ngā waewae o tēnā, o tēnā DCE ki raro i tōna tēpū, ā, ka horo tonu te haere o ngā mahi. I roto i taua wā ka whakatau ko wai hei hoa hei waihanga tahi i tā mātou tauira whakahaere hei whakapohewa anō i te mātauranga me te whakangungu ahumahinga; ka whakarewangia Te Pae Tawhiti – tā mātou Anga Hiranga Te Tiriti; kua whai wāhi mai ngā ākonga ki tētahi kaupapa rangahau ā-motu hei whakamārama i ō rātou hiahia motuhake.

I te marama o Noema i pānuitia tō mātou hononga me EY me EY (Tahi), ko rāua ka mahitahi me mātou ki te whakarite i te hoahoa ngātahitanga o tā mātou tauira whakahaere. Ko DCE Merran Davis te kaiārahi o tēnei kaupapa. Mai i te wā o te pānuitanga, kua whakatoko a Te Pūkenga me EY te mahere mō te tukanga hoahoa ngātahi. E taketake ana te tukanga nei i roto i ngā whakaaro hoahoa tonu me whai wāhi mai anō te hunga ko rātou tonu te pūtake, ā, mō rātou anō ngā huanga, ki ngā whakaaro tuatahi, te whakamātau, me te whakatau hoki.

Nā Will Workman mātou i āwhina ki te tuhi i tā mātou anga hiranga Te Tiriti o Waitangi, ā, kei te noho hukihuki tonu i tēnei wā. Ko DCE Ana Morrison te kaiārahi i te whakatinanatanga o te anga, e arotahi ana kia pai, kia tika ngā ratonga, kia hiranga hoki te urupare ki ngā hiahia o ngā ākonga Māori, ō rātou whānau, me ngā wawata o ngā iwi me ngā hapori Māori huri noa i Aotearoa. Kei te whakahaua tēnei whāinga e te mana ā-ture, e te Tūtohinga o Te Pūkenga, e ngā aratohu a te ture anō me te hiahia o te Kaunihera me te tīma kaiarataki.

Ki te wāhi mō te Haerenga me te Wheako Ākonga, kua oti i a DCE Tania Winslade me tētahi rōpū rangahau mai i te kōtuinga whānui te whakaoreore i ngā kaimahi i ngā āpitihanga me ngā ITO whakawhitinga ki te whakarite rōpū arotahi me ngā mahi hui awheawhe, ā-tinana, ā-mariko hoki ki ia rohe o te motu. I whai wāhi mai ngā ākonga, ngā tauira, ngā pia me ngā kaimahi e tautoko ana i a rātou ki te whakamārama he aha ngā mea hāpai, he aha hoki ngā taupā ki te anga nui ki ngā akoranga ahumahinga, mai rā anō i te wā ka whakaaro tuatahihia, ā, tae atu ki te wā ka whakawhiwhia koe ki te tohu, ā, ka huri koe ki te rapu mahi. Ko ngā kitenga me ngā mōhiotanga ka hua ake hei taonga whakaaro e whanake ai te tauira whakahaere kia turakina ngā taupā, kia whakaka ake hoki i ngā mea hāpai puta noa i te pūnaha.

Ko whakawhitia mai a Michelle Tierney i MIT hei Āpiha Kaute Matua mō mātou, ā, nāna i kōkiri tā mātou Rautaki Whakahaere Rawa me ētahi atu mahi kaute nui whakahirahira. E para haere ana a DCE Vaughan Payne i ētahi āheinga whakahaere, arā, te whakarite i ngā mahi BAU me te whiriwhiri he aha ngā hua pai mēnā ka whakakotahingia te pūnaha mōhiohio kotahi, ngā tukanga kaute, tuku pūtea hoki kia whai tūāpapa pakari tonu a Te Pūkenga.

Kua tīmata hoki mātou ki te whakawhiti kōrero me ngā kaitukumahi kia mārama pai ake ki ō rātou hiahia me ngā wero hoki i roto i te pūnaha mātauranga ahumahinga, i a DCE Warwick Quinn ka whakatū i tana kaupapa mahi.

I whakatūhia te Poari Akoranga mō Te Pūkenga i tēnei tau, ā, kō DCE Dr Angela Beaton tērā i pōwhiritia ki tāna tūranga kaiarataki. Ko tā te Poari Akoranga he whakarite ahunga rautaki pūmatauranga, aratakinga hoki, māna hoki e whai hanganga ā-motu mātou kia kounga, kia ū, kia ōrite ngā whakaakoranga.

Hei te Tau Hou ka hohoro tonu whanake o te tukanga hoahoa i tā mātou tauira whakahaere, ā, ko te tikanga hei te tau 2021 anō, ka tukua ki te kōtuinga kia tirohia, kia wānangatia.